ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

Σάββατο, Ιούνιος 24, 2006

Πριν 10 χρόνια

Πριν χρόνια Έφυγαν κάποιοι πολύ σημαντικοί άνθρωποι. Πολιτικοί, ηθοποιοί, τραγουδιστές και άλλοι. Εγώ τότε, θέλοντας να αποθανατίσω αυτές τις σημαντικές στιγμές, τις κατέγραφα στο ημερολόγιό μου. Πολλές στιγμές της τηλεόρασης τις είχα δακτυλογραφήσει με αφορμή το «λεύκωμα στιγμών». Λόγω οικονομικού κολλήματος δεν τις εξέδωσα όλες.Έτσι, με αφορμή τα 10 χρόνια της απουσίας του Ανδρέα Παπανδρέου, μπορώ να μεταφέρω εδώ τις στιγμές του αποχαιρετισμού του, όπως τις έζησα με τα μάτια του τηλεθεατή.

Τετάρτη 26/ 6/96 ώρα 2 και 15μ. μ.
Είμαι στην κουζίνα, μόνη. Βλέπω τηλεόραση......... Τι να γράψω; Είναι καλύτερα να κοιτάζω εκεί, στην τηλεόραση.«Η Κηδεία του γίνεται με τιμές Ανώτατου Άρχοντος», είπε ο Νίκος Χαντζηνικολάου. Τιμές Αρχηγού κράτους. « Η συγκίνηση κορυφώνεται. Βουρκώνουν τα μάτια των πολιτών. Φίλοι και αντίπαλοι αποχαιρετούν. Εντυπωσιακή τελετή», όπως αξίζει σ΄έναν Αντρέα.Παίζεται ο Εθνικός ύμνος. Σε γνωρίζω από την κόψη.....Σηκώνομαι όρθια κι ας μην είμαι εκεί. Περισσότερα στα σχόλια
posted by elpida @ 6/24/2006 12:51:00 πμ 5 comments
5 Comments:
At Σαβ Ιουν 24, 01:06:58 πμ, elpida said...
Ο Κωστής Στεφανόπουλος, πρόεδρος δημοκρατίας, μπαίνει στην εκκλησία. Τον χειροκροτούν. Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης τον υποδέχεται, ενώ οι συγκεντρωμένοι πολίτες φωνάζουν:?Αντρέα ζεις, εσύ μας οδηγείς?Σκανδαλίδης « Ακριβέ μου πρόεδρε?.Έψαχνα χρόνο πολύ να βρω τον ημίθεο που σου ταιριάζει. Στάθηκα στον Προμηθέα... Μόνο μπροστά, μου είπες. Όλοι μαζί, μου είπες...Όλοι μαζί και απελπιστικά μονάχοι...»Ξένος σοσιαλιστής «...Πόσες αναμνήσεις έχουμε μοιραστεί; Με το να πολεμάει, έδωσε μια νέα μοίρα στον λαό...» Τσοχατζόπουλος «...ανθρωποθάλασσα που τρεις μέρες σε χαιρετάει ευλαβικά...πάνω στο φέρετρό σου που ακουμπάει όλη η Ελλάδα».«Μεγάλο Έλληνα...δικό μας άνθρωπο...το αβάσταχτο κενό...τα λόγια στερεύουν...»Έβερτ «Σήμερα εμείς σε τιμούμε Ανδρέα. Αυτή είναι η καταξίωση. Το μήνυμα είναι πως τα σύγχρονα κόμματα, πρέπει να χτίζουν πάνω στις επιτυχίες των προηγουμένων. Ας είναι αντικειμενική η Ιστορία που θα σε κρίνει».Σαμαράς «Βρισκόμαστε εδώ, άλλοι από αγάπη, σεβασμό, καθωσπρεπισμό και άλλοι από χρέος, όπως εγώ. Αυτοί που αφήνουν πίσω τους μεγάλα έργα, δεν πεθαίνουν».Παπαρήγα «Εκφράζω τα συλλυπητήρια στο ΠΑΣΟΚ»Νίκος Κωνσταντόπουλος « Τελείωσαν οι μάχες γιʼαυτόν, αλλά η ζωή, δε θα πάψει νʼ ασχολείται μʼ αυτόν, όπως και η Ιστορία...»Κάποιος κύριος απ΄ τις Η.Π.Α «...Έμαθα πόσο σημαντικός ήταν αυτός ο άντρας. Μελέτησα το έργο του.... Οδήγησε μια μεγάλη χώρα μπροστά... Δε φοράω σκούρο κουστούμι. Είμαι σίγουρος ότι ο Αντρέας, δε θα προσβληθεί απʼ αυτό». Γιώργος, αδελφός του. « Αδελφέ μου, πάντως εγώ σʼ αγαπώ. Εσύ δε μʼ αγάπησες». Γιώργος γιος« Πατέρα, άκουσες τα νέα; Τρεις μέρες εδώ στην Αθήνα, στην κοιτίδα του πολιτισμού, κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, λαός έρχεται από παντού, από την Θράκη και την Μακεδονία, από την άκρη του Αιγαίου, μέχρι τα Επτάνησα, από τις βουνοκορφές της Ηπείρου μέχρι τις πανέμορφες ακρογιαλιές της Πελοποννήσου και της ηρωικής Κρήτης, από τη μακρινή ξενιτιά.Έρχονται με πλοία, με αεροπλάνα, με κάθε τρόπο, πεζοί, ακόμα και σε αναπηρικές καρέκλες. Ηλικιωμένοι, σαν τις αιωνόβιες ελιές και νέοι, σαν την αυγή. Όλοι αυτοί έρχονται πατέρα, για να τιμήσουν ένα σπουδαίο άνθρωπο, όπως λένε, τον άνθρωπο που τους βοήθησε, τον άνθρωπο που αγάπησαν.Άκουσες τα νέα;....Πατέρα, θέλουμε να σου μιλήσουμε. Θέλουμε να σου μιλήσουμε με τον ίδιο τρόπο, όπως κάθε φορά που συνέβαινε κάτι σημαντικό.Τα νέα είναι τα εξής: ένας σπουδαίος άνδρας, ένας μεγάλος επαναστάτης, ο πατέρας μας έφυγε. Και θέλουμε να σου πούμε κάτι ακόμα. Σε αγαπάμε. Σε αγαπάμε. Όλοι που μαζευτήκαμε εδώ, σε αγαπάμε. Όλοι μας ορφανέψαμε. Γεια σου πατέρα...»Δι΄ ευχών των Αγίων Πατέρων ημών...Πολύ συγκινητικός ο Γιώργος. Δεν προλαβαίνω να σκουπίζω τα μάτια μου. Χαιρετισμός επισήμων. Άντρες σκουπίζουν τα δάκρυά τους. Χαίρομαι που κάποιοι άντρες κλαίνε. Ναι. Είναι άντρες.Η Μιμή και ο Γιώργος είναι απαρηγόρητοι. Η Μιμή αγκαλιάζει το φέρετρο. Αξιοθρήνητη η Μαργαρίτα, δε σηκώνεται γρήγορα απʼ το φέρετρο. Κλαίει γιατί τον αγάπησε και τον έχασε.Στρατιώτες χαιρετούν και τον σηκώνουν τιμητικά, με την σημαία πάντα.-Είναι 5 παρά 25, λέει η Λένα.Άρχισε να μιλάει ο Νίκος Χατζηνικολάου. Απορώ πως μπορεί.«Βγαίνει έξω. Χειροκροτήματα του πλήθους».Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΑ ΤΟΝ ΑΝΤΡΕΑ, γράφει η τηλεόραση."Αντρέα ζεις. Εσύ μας οδηγείς», φωνάζουν. Η πάντα παίζει πένθιμο εμβατήριο". « Α-ΘΑ-ΝΑ-ΤΟΣ »Σύνδεση με Μητρόπολη Αθηνών, γράφει η τηλεόραση.«Απόλυτη σιωπή. Απέραντη θλίψη. Με κομμένη την ανάσα αποχαιρετούν τον Ανδρέα Παπανδρέου. Η Μιμή φόρεσε γυαλιά. Ήταν ο πιο ανθρώπινος λόγος του Γιώργου, δύσκολα μπόρεσαν να κρατηθούν», λέει η δημοσιογράφος.Χειροκρότημα.Η Μιμή κλαίει. Δαγκώνεται.«Σύνδεση με οδό Μητροπόλεως. Φράχτης αστυνομικών. Ο Μεγάλος Ηγέτης, στην αγκαλιά κυριολεκτικά του κόσμου, πορεύεται στην τελευταία του κατοικία με χειροκροτήματα», λέει ο Χατζηνικολάου. «Ήταν ιδιαίτερα φορτισμένες οι στιγμές που ο Γιώργος απευθύνθηκε στον πατέρα του, τις στιγμές που το Πατέρα άκου τα νέα...", σκορπούσε ρίγη συγκίνησης. Οι πολίτες ραίνουν με άνθη το φέρετρο, ενώ οι φίλοι και αντίπαλοι τον συνοδεύουν. Το πολιτικό του παιδί, το ΠΑΣΟΚ, ένα συνέδριο που θα γίνει κάτω απʼ τη δική του σκιά. Θα είναι ο Μεγάλος Απών αλλά και ο Μεγάλος Παρών».«Μεγάλη λαοθάλασσα.Σύνδεση με ελικόπτερο. Δύσκολη μετάδοση.Απʼ τα μπαλκόνια ρίχνουν ροδοπέταλα.Ένα ανθρώπινο ποτάμι που τον ραίνει με ροδοπέταλα.Ο ηγέτης αυτός υπήρξε ανθρώπινος. Αγάπησε τη ζωή, όσο λίγοι. Ερωτεύτηκε με πάθος και τις ιδέες και τους ανθρώπους.Μπορεί να σε άγγιξε η κριτική, αλλά δεν κράτησες κακία, είπε ο Κακλαμάνης.Τα ψηλά βουνά έχουν και χαράδρες, είπε ο Λιάννης.Υποκλίθηκαν μπροστά του, ακόμα και οι αντίπαλοι...

At Σαβ Ιουν 24, 01:14:53 πμ, elpida said...
Πλατεία συντάγματος.Το μεγάλο ανθρώπινο ποτάμι, μεταφέρει τον Αντρέα στην τελευταία του κατοικία.Παραδέχτηκαν το πολιτικό του μέγεθος. Είναι η άλλη όψη του νομίσματος της πολιτικής και ξαναφέρνει τον κόσμο κοντά τους.Πίσω το άδειο αυτοκίνητο με ένα τριαντάφυλλο στη θέση του Αντρέα.Είναι μια δικαίωση του Αντρέα.Στρίβει τη λεωφόρο Αμαλίας που σε λίγο θα σταματήσει στη Βουλή. Ο κόσμος φωνάζει.Ενός λεπτού σιγή».Λυκαβηττός (άποψη)21 κανιοβολισμοί. Αντρέα ζεις.Πλάνα απʼ τον Λυκαβηττό.F16 αεροπλάνα πάνω απʼ τον ουρανό της Αθήνας.Εντυπωσιακή η τελετή.Οδός Αμαλίας.«Ο Κων/νος Μητσοτάκης υποκλίθηκε στον Μεγάλο αντίπαλο, στον Μεγάλο πολιτικό που Έφυγε. Ένα αεράκι που φυσά, ίσως ήρθε να δροσίσει τον κόσμο.Πλησιάζουν στις Στήλες Ολυμπίου Διός.Άκου Πατέρα. Τα νέα ήρθαν απʼ όλα τα μέρη της Ελλάδος μʼ ένα τριαντάφυλλο στο χέρι για να προσκυνήσουν κοντά σου...Πατέρα θα τα καταφέρω. Θα συνεχίσω. Μετά την αναφορά στη μητέρα του τη Μαργαρίτα, αναφέρθηκε και στην άλλη γυναίκα της ζωής του. Ο Κατσιφάρας, στενός φίλος του, βρίσκεται δίπλα στη Δήμητρα».5 αεροπλάνα της Πολεμικής Αεροπορίας στη γραμμή.Τώρα περνάνε στήλες Ολυμπίου Διός.Στεφάνια, σημαία με πράσινο ήλιο.Σημαία μεσίστια.«Η Ιστορία που αύριο θʼ αλλάξει σελίδα», Μαίρη Λαμπαδίτη.«Είναι ο πολιτικός που αγαπήθηκε με το μικρό του όνομα, με ότι αυτό σημαίνει», είπε ο Αβραμόπουλος, δήμαρχος Αθηναίων.«Η Δήμητρα με τα πόδια. Έλεγε ότι θα πάει με το αυτοκίνητο.Μαργαρίτα, Δήμητρα και Σοφία, οι τρεις γυναίκες που ο Αντρέας αγάπησε, συνδέθηκε μαζί τους, συνοδεύουν τον άνθρωπο, τον ηγέτη στην τελευταία του κατοικία. Δεν χωράει αμφιβολία πως η δική τους θλίψη είναι ποιο έντονη.Τα παράσημά του τα κρατάει ένας στρατιωτικός. Είναι μια μέρα Ιστορική που θα μείνει στη μνήμη των Ελλήνων για πολλές δεκαετίες. Ακόμη και με το θάνατό του, κατάφερε να συγκεντρώσει μια λαοθάλασσα. Γυναίκες της Μάνης, μαυροντυμένες, μοιρολόγησαν χθες τον Αντρέα στην εκκλησία, σαν κάποιο δικό τους άνθρωπο».«Οδηγούν τον Αντρέα στο Α΄ Νεκροταφείο, κοντά στη Μελίνα, Γεννηματά, Τρίτση, Καρέζη και στον Γέρο πατέρα του, Γιώργο Παπανδρέου.Η σημαία του ΠΑΚ (κόκκινη- πράσινη). Οι παλιοί συναγωνιστές του Αντρέα απʼ τα χρόνια της Δικτατορίας.Νίκος Παπανδρέου το βιβλίο του, 10 μύθοι και μια ιστορία. Όπλο...Ιάσονα...μπαλκόνι..Ανδρέας.-Εμένα θέλετε. Όχι αυτόν.-Σε πιάσαμε.-Συλλαμβάνεστε, είπαν.Ο Γιώργος ήταν ο Ιάσων, το μικρό παιδί».«Δεν ήταν Άγιος, αλλά και ποιος θέλει έναν Άγιο στην πολιτική;»«Ήταν βαθιά ανθρώπινος», είπε η Αγγελική Κοκόλα, η στενή συνεργάτης του Αντρέα.«Ήταν ο χαρισματικός, ο μεγάλος ηγέτης που η Ιστορία δε γεννά συχνά τέτοιους ηγέτες που και γιʼ αυτό είναι η μεγάλη συγκίνηση των ανθρώπων». -Πέρασε ο Παπανδρέου με κόκκινο! λέει ο Τάσος που είδε ένα φανάρι. Μα πάντα ο Ανδρέας περνούσε με κόκκινο...Δεν του απάντησα. Σιώπησα. Προτίμησα να δω, νʼ ακούσω, να σκεφτώ, να κλάψω, να γράψω...«Οδός ΑναπαύσεωςΕκείνο που παραδέχονται φίλοι και αντίπαλοι είναι ότι έδωσε φωνή στη μισή Ελλάδα. Αυτοί που περπατούσαν στην άκρη του δρόμου, μετά το 81, άρχισαν να περπατούν στη μέση του δρόμου.Πλησιάζουν.Σωτήρης Ξενάκης στο χώρο του Νεκροταφείου.Χώμα που φέρανε από το Καλέντζι οι πατριώτες του».«Σύνδεση με Α΄ ΝεκροταφείοΠρώτες εικόνες. Ανθοστήλες. Στεφάνια.Άγαλμα του Ελευθερίου ΒενιζέλουΦτάσανε. Τον κατεβάζουν απʼ τον βάθρο.Απόφαση ομόφωνη στη σύσκεψη για το σημείο που θα ταφεί».-Η μαμά έγραψε βιβλίο για τον Παπανδρέου, αυτή την ώρα, είπε ο Τάσος.Δεν απαντώ.«Τον έχουν στα χέρια. Η πάντα παιανίζει πένθιμα.Είναι ιστορικές οι στιγμές που ζούμε...Βρίσκεται μόλις λίγα μέτρα πια απʼ τον χώρο του ενταφιασμού.Έβγαλαν τη σημαία. Τον κατεβάζουν κάτω. Μαύρο φέρετρο. ΑΘΑΝΑΤΟΣ, φωνάζει ο κόσμος».Δείχνει το πρόσωπό του. Η Δήμητρα τον φιλάει. Κλαίει. Ουρλιάζει. Η κόρη του Σοφία, τον αποχαιρετάει. Γεμάτος λουλούδια. Η Μαργαρίτα τον χαϊδεύει. Αιωνία η μνήμη. Όλοι κλαίνε σπαραχτικά μαζί τους κι εγώ. Τον σκεπάζουν. Τον κατεβάζουν.Ακούστηκε η φωνή του απʼ τα μεγάφωνα.Είμαι όρθιος! Πιστός! Κοντά σας!Είναι και θα είναι κοντά σας όρθιος και πιστός.Σάλπιγγες, κανόνια, χειροκροτήματα, Εθνικός Ύμνος, εμβατήριο, μάλλον. Κανόνια. Λυκαβηττός.4 Αεροπλάνα. Οι παπάδες κλαίνε και προσπαθούν να κρυφτούν. Κανόνια. Σάλπιγγες. Καπνοί.«Ο Γιώργος γιος του, αγαπητότατος!»Βάζουν πλακάκια.Χτυπάει η καμπάνα της γειτονιάς μου. Σύμπτωση;Το πλήθος ψάλλει τον Εθνικό Ύμνο.Η ώρα είναι 6. Ξύπνησε και ο Δημήτρης.Είδε ακριβώς τη σκηνή, τον Αντρέα με τα λουλούδια.«Συγκλονιστικές οι στιγμές που δεν μπορούν να περιγραφούν. Η σύζυγος Δήμητρα έχει ξεσπάσει σε λυγμούς. Αρχίζουν και φεύγουν.Ο Σταυρός με τα λουλούδια, πάνω στα πλακάκια.Στιγμές μεγάλης θλίψης. Η Δήμητρα κρατάει την Ελληνική σημαία. Κλαίει. Την χαϊδεύει συντετριμμένη. Φεύγουν. Τον αφήνουν μόνο».Όχι.Λάθος!Τον παίρνουν μαζί τους. Τους ακολουθεί ψυχικά. (σκέφτομαι)«Ένας μεγάλος ηγέτης έφυγε, ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος.Η σημαία μεσίστια. Και σαν πρώτη, ανδρειωμένη, χαίρε ώ χαίρε λευτεριά. Αθάνατος, φωνάζει ο κόσμος. Οι επίσημοι αποχωρούν. Ο απλός κόσμος μένει. Αυτοί που κατάφεραν να μπουν».«Τα ψηλά βουνά έχουν και βαθιές χαράδρες. Αγαπήθηκε όσο λίγοι Έλληνες, είπε ο Λιάννης».«Τελευταία πλάνα, τελευταίες σκηνές.Αφιέρωμα του ΜΕΓΑΑντίο ΑνδρέαΗ προσωπογραφία ενός ηγέτη Στην Χίο το 1919 γεννήθηκε ο Αντρέας». -Η ζωή συνεχίζεται, είπε ο Δημήτρης.

At Σαβ Ιουν 24, 02:33:12 πμ, elpida said...
εννοείται ότι δεν αντέγραψα όλα τα λόγια. Ούτε απ΄την τηλεόραση, ούτε απ΄το ημερολόγιο.

At Σαβ Ιουν 24, 09:37:29 πμ, So_Far said...
Εγώ πάλι επειδή δεν συγκινούμαι εύκολα, όλα αυτά τα είδα σαν μία κακοπαιγμένη παράσταση, ειδικά από τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Το όνειρο για εξουσία ήταν πολύ μεγάλο, πάρα πολύ μεγάλο και ο Ανδρέας τους ήταν εμπόδιο. Άσε που τους περίσσευε και η Μιμή που δεν είναι και εύκολη υπόθεση. Εκείνες τις ημέρες έβλεπα το άγχος τους για το αν ο Σημίτης θα τους είχε στην έυνοιά του, για το τί θα γινόταν στις ερχόμενες εκλογές.

At Κυρ Ιουν 25, 03:21:34 πμ, elpida said...
so far μου, εσύ καλά το έβλεπες. Εγώ το έβλεπα μόνο συναισθηματικά.Ένας σημαντικός άνθρωπος΄Εφευγε κι εγώ σε τέτοιες Φυγές, λυγάω.Μάλλον λυγούσα. Τώρα έχω εξικοιωθεί αρκετά.